در روز سهشنبه، شرکت متا نخستین کنفرانس توسعهدهندگان هوش مصنوعی تحت عنوان “لاما کن” را در دفتر مرکزی خود واقع در منلو پارک کالیفرنیا برگزار کرد. در این رویداد، این شرکت از راهاندازی یک اپلیکیشن چتبات هوش مصنوعی مصرفکنندهمحور خبر داد که قرار است با ChatGPT رقابت کند و همزمان یک API برای توسعهدهندگان جهت دسترسی به مدلهای لاما در ابر معرفی نمود. هدف هر دو این عرضهها، گسترش استفاده از مدلهای هوش مصنوعی لاما بهصورت عمومی است، اما به نظر میرسد انگیزه حقیقی متا، رقابت با OpenAI باشد.
استراتژی متا در زمینه هوش مصنوعی، ایجاد یک اکوسیستم گسترده هوش مصنوعی آزاد است که به نوعی تمایل به مقابله با ارائهدهندگان مدلهای “بسته” مانند OpenAI دارد که دسترسی به مدلهای خود را محدود کردهاند. اپلیکیشن چتبات هوش مصنوعی متا بهنظر میرسد پاسخی به شایعات مربوط به شبکه اجتماعی OpenAI باشد و شامل یک فید اجتماعی است که کاربران میتوانند گفتوگوهای هوش مصنوعی خود را در آن به اشتراک بگذارند و پاسخهای شخصیسازیشدهای بر اساس فعالیتهای کاربر در اپلیکیشن متا دریافت کنند.
API لاما نیز چالشی برای کسبوکار API OpenAI به شمار میرود. این API به توسعهدهندگان این امکان را میدهد که با یک خط کد ساده، برنامههایی بسازند که به مدلهای لاما در ابر متصل شود. این مسئله نیاز به وابستگی به ارائهدهندگان خدمات ابری سوم را از بین میبرد و به متا این امکان را میدهد که مجموعهای جامع از ابزارها را برای توسعهدهندگان هوش مصنوعی ارائه کند.
متا، مانند بسیاری از شرکتهای فعال در حوزه هوش مصنوعی، OpenAI را رقیب اصلی خود میداند. مدارک ارایه شده در پروندههای قضائی علیه متا نشان میدهد که مدیران این شرکت به شدت بر روی شکست دادن مدل GPT-4 OpenAI متمرکز شده بودند. هدف از کاهش قدرت ارائهدهندگان مدلهای هوش مصنوعی اختصاصی مانند OpenAI، همواره در مرکز استراتژی هوش مصنوعی متا بوده است.
در نامهای که در جولای 2024 منتشر شد، مارک زاکربرگ، مدیرعامل متا، سعی کرد تا متا را با شرکتهای همچون OpenAI مقایسه کند و نوشت که “فروش دسترسی به مدلهای هوش مصنوعی، مدل کسب و کار متا نیست.” برخی از محققان هوش مصنوعی که پیش از این رویداد با TechCrunch صحبت کردند، امیدوار بودند که متا مدل استدلال هوش مصنوعی رقابتی مانند o3-mini OpenAI را معرفی کند، اما این شرکت در نهایت این اقدام را انجام نداد.
زاکربرگ در مکالمهای که در لاما کن با علی غدیسی، مدیرعامل Databricks، داشت، گفت که هر آزمایشگاه هوش مصنوعی که مدلهای خود را بهصورت عمومی در دسترس قرار میدهد، از جمله DeepSeek و Qwen شرکت علیبابا، را بهعنوان allies در برابر ارائهدهندگان مدلهای بسته میبیند. وی تأکید کرد که بخشی از ارزش طراحی متنباز این است که میتوان نقاط قوت مدلهای مختلف را ترکیب کرد و دقیقاً آنچه نیاز است را تولید کرد.
علاوه بر مانعتراشی در برابر رشد OpenAI، متا همچنین ممکن است در تلاش باشد تا مدلهای آزاد خود را برای پاسخ به الزامات نظارتی EU AI Act تقویت کند. این قانون به شرکتهایی که سیستمهای هوش مصنوعی “آزاد و متنباز” توزیع میکنند، امتیازات ویژهای اعطا میکند. متا به طور مکرر ادعا میکند که مدلهای لاما بهطور “متنباز” هستند، با اینکه در این مورد نظرات متفاوتی وجود دارد. به هر حال، بهنظر میرسد متا از آغاز راهاندازیهای هوش مصنوعیای که اکوسیستم مدلهای آزاد را تقویت میکند و رشد OpenAI را محدود میسازد، راضی است؛ حتی اگر این امر به قیمت ناکامی در ارائه مدلهای پیشرفته خود تمام شود.