شرکت انتروپیک (Anthropic) به تازگی برنامهای به نام «هوش مصنوعی برای علم» را با هدف حمایت از محققان فعال در پروژههای علمی با تأثیر بالا، به ویژه در زمینه زیستشناسی و علوم زیستی، راهاندازی کرده است. این برنامه که روز دوشنبه اعلام شد، به محققان واجد شرایط تا سقف ۲۰,۰۰۰ دلار اعتبار API انتروپیک در یک بازه ششماهه اهدا میکند. انتخابهای صورت گرفته بر اساس «مشارکتهای علمی، پتانسیل تأثیر تحقیقات پیشنهادی و توانایی هوش مصنوعی در تسریع معنیدار فعالیتهای علمی» انجام خواهد شد.
از جمله مزایای این برنامه، دسترسی به مجموعه مدلهای هوش مصنوعی استاندارد انتروپیک است، که شامل تمامی مدلهای خانواده کلاود (Claude) این شرکت میشود. انتروپیک در یک پست بلاگی اظهار داشت: «قابلیتهای پیشرفته استدلال و زبان هوش مصنوعی میتوانند به محققان کمک کنند تا دادههای علمی پیچیده را تجزیه و تحلیل کنند، فرضیههایی ایجاد کنند، آزمایشها را طراحی کنند و یافتههای خود را به طور مؤثرتری منتقل کنند».
این شرکت بهویژه در جستجوی کاربردهایی است که هوش مصنوعی میتواند در تسریع فرآیندهای مربوط به درک سیستمهای زیستی پیچیده، تجزیه و تحلیل دادههای ژنتیکی، تسریع کشف دارو – به ویژه برای برخی از بیماریهای عمده جهانی – و افزایش بهرهوری کشاورزی و موارد دیگر کمک کند.
انتروپیک یکی از شرکتهای پیشرو در زمینه هوش مصنوعی است که نگاه مثبتی به کاربردهای آن در علم دارد. در اوایل سال جاری، گوگل از یک «همکار هوش مصنوعی» رونمایی کرد که به ادعای این غول فناوری میتواند به دانشمندان در ایجاد فرضیهها و برنامههای تحقیقاتی کمک کند. انتروپیک و رقیب اصلی آن، OpenAI، به همراه شرکتهایی مانند FutureHouse و Lila Sciences، معتقدند که ابزارهای هوش مصنوعی میتوانند به طرز قابل توجهی سرعت کشف علمی بهویژه در حوزه پزشکی را افزایش دهند.
با این حال، بسیاری از پژوهشگران به هوش مصنوعی موجود اعتبار چندانی نمیدهند و آن را در هدایت فرآیند علمی به میزان زیادی غیرقابلاعتماد میدانند. یکی از چالشهای توسعه «دانشمند هوش مصنوعی» پیشبینی تعداد بیشماری از عوامل مزاحم است. گرچه هوش مصنوعی ممکن است در زمینههایی که نیاز به کاوش گسترده دارند به کار آید، مانند محدود کردن یک فهرست عظیم از احتمالها، اما هنوز مشخص نیست که آیا میتواند نوعی حل مسأله خلاقانه و نوآورانه را ارائه دهد که منجر به کشفهای واقعی شود.
نتایج سیستمهای هوش مصنوعی طراحی شده برای علم تا به حال چندان رضایتبخش نبوده است. در سال ۲۰۲۳، گوگل اعلام کرد که حدود ۴۰ ماده جدید با کمک یکی از هوشهای مصنوعیاش به نام GNoME سنتز شده است، اما یک تحلیل مستقل نشان داد که حتی یکی از این مواد نیز بهواقع جدید نبود. انتروپیک بهطور قطع امیدوار است که تلاشهایش بهتر از نمونههای قبلی باشد.
این شرکت اعلام کرده است که انتخابهای مربوط به برنامه هوش مصنوعی برای علم را در اولین دوشنبه هر ماه بر اساس معیارهای علمی، پتانسیل تأثیر، امکانسنجی فنی و معیارهای ارزیابی ایمنی زیستی (یعنی اطمینان از اینکه تحقیقات پیشنهادی نمیتواند به کاربردهای مضر منجر شود) انجام خواهد داد. محققان میتوانند از طریق فرم موجود در وبسایت این شرکت درخواست دهند و درخواستها توسط انتروپیک، شامل کارشناسان حوزههای مرتبط، بررسی خواهد شد.