استارتاپ چینی هوش مصنوعی دیپسیک (DeepSeek) نسخه جدیدی از مدل تفکر خود، موسوم به R1-0528، را معرفی کرده است که موفق به کسب امتیازات چشمگیری در زمینههای کدنویسی، ریاضیات و دانش عمومی شده و نزدیک به موفقیت در رقابت با مدل پرچمدار OpenAI، یعنی o3، است. با این حال، به نظر میرسد که نسخه جدید R1 در پاسخ به سوالات جنجالی، به ویژه در مورد موضوعاتی که دولت چین آنها را controversial به حساب میآورد، کمتر مشتاق به پاسخگویی باشد.
طبق آزمایشهای انجامشده توسط توسعهدهنده ناشناس با نام کاربری “xlr8harder” در پلتفرم SpeechMap، این مدل به طور قابل توجهی در مقایسه با نسخههای قبلی دیپسیک، به ویژه در زمینه موضوعات حساس و جنجالی، مقررات شدیدی دارد و میتوان آن را “قابل censored ترین مدل دیپسیک” دانست. بهطور خاص، این مدل در پاسخ به سوالات درباره کمپهای بازداشت در منطقه سینکیانگ چین، که بیش از یک میلیون مسلمان اویغور بهطور دلخواه در آنها نگهداری میشوند، واکنشهای خاصی نشان میدهد. هرچند که این مدل در برخی موارد به انتقاد از جنبههایی از سیاستهای دولت چین میپردازد، اما اغلب به موضع رسمی دولت در پاسخ به سوالات مستقیم اشاره میکند.
مدلهای هوش مصنوعی در چین باید طبق قوانین سختگیرانهای عمل کنند. بهخصوص، قانونی که در سال 2023 تصویب شد، تولید محتوایی را که “انسجام کشور و هماهنگی اجتماعی را تحت تاثیر قرار میدهد” ممنوع کرده است. در نتیجه، استارتاپهای چینی معمولاً با استفاده از فیلترهای سطح درخواست یا تنظیم مجدد مدلها، سانسورهای لازم را اعمال میکنند. مطالعات نشان میدهند که مدل R1 اصلی دیپسیک به 85 درصد از سوالات مربوط به موضوعات سیاسی که توسط دولت چین جنجالی محسوب میشوند، پاسخ نمیدهد.
به طور خلاصه، با ورود R1-0528 به بازار، دیپسیک حرکت جدیدی در ارائه مدلهای هوش مصنوعی در چین را آغاز کرده است، هرچند که این حرکت همچنان تحت تاثیر محدودیتهای سیاسی و اجتماعی قرار دارد. این موضوع نشاندهنده چالشهای پیش روی توسعه و استفاده از مدلهای هوش مصنوعی در کشورهایی با حاکمیتهای سختگیر است.