مجله تایم در انتخاب سالانهاش برای «چهره سال» در سال ۲۰۲۵ بهجای یک نفر، گروهی از تأثیرگذارترین چهرههای عرصه هوش مصنوعی را انتخاب کرد و آنها را تحت عنوان «معماران هوش مصنوعی» معرفی نمود. تصمیم تایم بازتابدهنده تأثیر عمیق و چندوجهی توسعه هوش مصنوعی بر رسانهها، سیاستگذاری، اقتصاد و رقابتهای ژئوپلیتیک است.
در فهرست «معماران هوش مصنوعی» نام مدیرعاملهای شاخصی دیده میشود که در خط مقدم مسابقه جهانی تسریع در توسعه و استقرار فناوری قرار دارند: جنسن هوانگ (NVIDIA)، الون ماسک (Tesla / X)، سم آلتمن (OpenAI)، مارک زاکربرگ (Meta)، لیزا سو (AMD)، داریو آمودهای (Anthropic)، دمیس هسابیس (Google DeepMind) و فی-فی لی (World Labs). تایم در گزارش خود تأکید میکند که این افراد با سرمایهگذاریهای چندمیلیارد دلاری و ایجاد زیرساختهای فیزیکی و نرمافزاری عظیم، مسیر توسعه هوش مصنوعی را بهطور قابلتوجهی شکل دادهاند.
تایم مینویسد که بحثهای طولانیمدت درباره چگونگی استفاده مسئولانه از هوش مصنوعی در سال جاری به نوعی به یک رقابت برای سریعترین استقرار این فناوری تبدیل شده است. این روند نه تنها بازار فناوری و سرمایهگذاری را تحتتأثیر قرار داده، بلکه روی سیاستگذاری دولتی، مقررات بینالمللی و رقابت قدرتهای بزرگ نیز سایه انداخته است. در این گزارش آمده که هوش مصنوعی ممکن است از نظر اهمیت در رقابت میان قدرتها، نمونهای کمسابقه پس از سلاحهای هستهای باشد.
از دیدگاه افکار عمومی نیز شرایط پیچیده است: مطابق گزارشهای اخیر مؤسسه ادلمن، در حالی که گروه کوچکی از افراد به آینده هوش مصنوعی خوشبینند، بخش عمدهای از مردم نگرانیهای اقتصادی، شغلی و اجتماعی نسبت به این فناوری دارند. انتخاب «معماران هوش مصنوعی» بهنوعی بازتاب همین دوگانه امید و نگرانی عمومی است.
تایم همچنین اشاره کرده که تصویری از جلد مجله پیش از انتشار رسمی از طریق بازارهای پیشبینی در فضای مجازی لو رفته بود؛ با این حال معرفی رسمی گروه و تحلیلهای عمیقتر مجله روز پنجشنبه منتشر شد. تحلیلگران میگویند انتخاب این گروه نشاندهنده آن است که بازیگران خصوصی در حوزه فناوری، نقش تعیینکنندهای در شکلدهی سیاستها و آینده فناوری دارند و تصمیمات آنها پیامدهای فراتر از عرصه کسبوکار خواهد داشت.
پیام اصلی گزارش تایم این است که تحولاتی که این رهبران فناوری رقم زدهاند، از منظر اطلاعات، اقلیم و معیشت مردم در سطح جهانی پیامدهایی اساسی به همراه دارد. از سوی دیگر این انتخاب پرسشهای جدیدی درباره مسئولیتپذیری، شفافیت و نظارت بر توسعه هوش مصنوعی مطرح میکند؛ پرسشهایی که دولتها، نهادهای بینالمللی و جامعه مدنی باید بهسرعت به آنها پاسخ دهند.
در نهایت، نامگذاری «معماران هوش مصنوعی» بهعنوان چهره سال ۲۰۲۵ نشان میدهد که هوش مصنوعی به یکی از محوریترین موضوعات سیاست و اقتصاد جهانی تبدیل شده و مسیر تصمیمگیریهای امروز این رهبران میتواند جهتگیری دهههای آینده را رقم بزند. این انتخاب همچنین فصل تازهای از مناظرات عمومی و حقوقی درباره چگونگی تنظیم، کنترل و بهرهبرداری از هوش مصنوعی را کلید میزند.