استانداردهای رمزنگاری پساکوانتومی: آیا رایانش کوانتومی واقعاً تهدیدی برای امنیت ما خواهد بود؟
در ماه آگوست گذشته، موسسه ملی استاندارد و فناوری (NIST) سه استاندارد رمزنگاری پساکوانتومی را معرفی کرد که هدف آن‌ها مقابله با حملات رایانش کوانتومی است. این حرکت، اولین گام واقعی به سمت محافظت‌های پساکوانتومی تلقی می‌شود، زیرا ظهور رایانش کوانتومی می‌تواند روش‌های رمزنگاری سنتی را به خطر اندازد. اما آیا تهدید رایانش کوانتومی به اندازه‌ای که تصور می‌شود جدی است؟
رایانش کوانتومی و رمزنگاری سنتی: آیا واقعاً خطر بزرگی وجود دارد؟
در حالی که حقیقت دارد که رایانه‌های کوانتومی توانایی شکستن رمزنگاری‌های سنتی را سریع‌تر و آسان‌تر دارند، اما هنوز فاصله زیادی با تحقق رؤیای «جعبه رمزگشایی بدون اسرار» داریم. این رؤیا توسط فیلم سینمایی Sneakers در سال 1992 به تصویر کشیده شد. عوامل محدودکننده‌ای نظیر نیاز به انرژی بالا و قدرت محاسباتی بسیار بالا، باعث می‌شود که کاربرد فعلی رایانش کوانتومی عمدتاً در علوم، داروسازی و مراقبت‌های بهداشتی متمرکز باشد.
رمزنگاری پساکوانتومی: درس‌هایی از تاریخ فناوری
در دهه 1990، تئوری‌هایی مبنی بر امکان بازیابی داده‌های حذف‌شده از حافظه سخت با استفاده از میکروسکوپ الکترونی مطرح شدند. اگرچه این امکان به لحاظ تئوری وجود داشت، اما فرآیند عملی بسیار پرهزینه، غیرقابل اعتماد و زمان‌بر بود. این ترس باعث شد که وزارت دفاع ایالات متحده (DOD) روش معروف «پاکسازی هفت‌باره» (7-pass wipe) را معرفی کند. اما در نهایت، مشخص شد که این تهدید به شدت اغراق‌آمیز بوده است.
در زمینه رایانش کوانتومی نیز ممکن است مسیر مشابهی طی شود. اگرچه این فناوری توانایی‌هایی چشمگیر دارد، اما محدودیت‌های عملی همچنان مانعی جدی بر سر راه کاربرد وسیع آن است.
پتانسیل‌های رایانش کوانتومی: فراتر از شکستن رمزنگاری‌ها
یکی از نکات کلیدی در مورد رایانش کوانتومی این است که دسترسی به این فناوری بسیار محدود خواهد بود. تنها دولت‌ها، شرکت‌های بزرگ نظیر گوگل و مایکروسافت و نهادهای قدرتمند می‌توانند به این فناوری دست یابند، زیرا نیاز به منابع عظیم انرژی و زیرساخت‌های پیشرفته دارند. در نتیجه، احتمال اینکه از این فناوری صرفاً برای شکستن رمزنگاری‌ها استفاده شود، بسیار پایین است.
در واقع، رایانش کوانتومی احتمالا تأثیر اصلی خود را در تحقیق و توسعه نشان خواهد داد. این فناوری قابلیت ایجاد پیشرفت‌های گسترده در صنایع مختلف، از توسعه مواد پیشرفته تا کشف داروهای مؤثرتر در زمینه داروسازی را دارد. همچنین، رایانش کوانتومی می‌تواند به بهبود سفرهای فضایی از طریق محاسبات دقیق‌تر و بهینه‌سازی مصرف سوخت کمک کند.
آیا دوران «آخر رمزنگاری» نزدیک است؟
اگرچه امکان استفاده از رایانه‌های کوانتومی برای شکستن رمزنگاری‌ها وجود دارد، اما این هدف در اولویت‌های اصلی قرار ندارد. زیرا کشورهای دارای این فناوری احتمالاً تمرکز خود را بر روی کاربردهای بلندمدت نظیر افزایش رقابت اقتصادی و تسلط علمی خواهند گذاشت. با توجه به هزینه‌های بالای این فناوری، بیشتر سناریوهای استفاده از آن بر پایه تحلیل هزینه-فایده خواهند بود.
از سوی دیگر، تهدید واقعی به رمزنگاری‌ها ممکن است بیشتر از جانب سوءاستفاده‌کنندگان غیرمسئول یا دولت‌های خصمانه‌ای باشد که به اطلاعات ارزشمند دسترسی پیدا کنند. با این حال، در حال حاضر، تمرکز جهانی بر استفاده از رایانش کوانتومی برای حل مسائل کلیدی علمی و اقتصادی است.
نتیجه‌گیری: واقعیت پشت هیاهوی رایانش کوانتومی
با وجود نگرانی‌های پیرامون “آپوکالیپس کوانتومی”، لازم است در مورد تأثیرات واقعی این فناوری تجدید نظر کنیم. رایانش کوانتومی به احتمال زیاد نقش کلیدی خود را در تحقیق و توسعه به نمایش خواهد گذاشت و اولویت‌های بلندمدت اقتصادی و علمی را تقویت خواهد کرد. بنابراین، پیش از تغییرات گسترده در سیستم‌های رمزنگاری، بهتر است یک نگاه منطقی به مسیر پیشرفت این فناوری داشته باشیم.
منبع: وب‌سایت علمی بینا ویرا (binavira.ir)