کمیسیون تجارت فدرال آمریکا (FTC) چند پست بلاگ مرتبط با هشدارها درباره هوش مصنوعی و خطرات آن برای مصرفکنندگان را حذف کرده است؛ پستهایی که در دوره رهبری لینا خان منتشر شده بودند و بهگزارش Wired از سایت این نهاد برداشته شدهاند. این اقدام سوالهایی درباره شفافیت دولتی، سیاستگذاری در حوزه هوش مصنوعی و رعایت قوانین حفظ اسناد فدرال بهوجود آورده است.
سه پست حذفشده شامل موارد زیر است:
– «درباره مدلهای پایه با وزنهای باز (Open-Weights Foundation Models)» — منتشرشده در 10 ژوئیه 2024.
– «مصرفکنندگان نگرانیهای خود را درباره هوش مصنوعی مطرح میکنند» — منتشرشده در اکتبر 2023.
– «هوش مصنوعی و خطر آسیب به مصرفکننده» — منتشرشده در 3 ژانویه 2025 و نوشته شده توسط تیم لینا خان؛ در این پست به نمونههای واقعی آسیب احتمالی هوش مصنوعی از جمله تشویق به پایش تجاری، کلاهبرداری و جعل هویت و استمرار تبعیضهای غیرقانونی اشاره شده بود.
دلایل حذف این پستها هنوز بهصورت رسمی اعلام نشده است. خبرگزاری TechCrunch برای دریافت توضیح از FTC تماس گرفته و خود لینا خان نیز از اظهار نظر خودداری کرده است. اما این حذفها در چارچوب الگوی گستردهتری قرار میگیرد که طی تغییرات مدیریتی پس از روی کار آمدن دولت ترامپ آغاز شد؛ دولت جدید پس از تحلیف، رئیس جدیدی برای FTC منصوب کرد و چند کمیسر قبلی را برکنار یا جایگزین کرد که روندی بهسمت کاهش نظارتهای جدی ضدانحصار و تمرکز بر تسهیل رشد فناوریهای بزرگ را تقویت کرد.
زمینه و پیامدها
این حذفها همراستا با سند سیاستی دولت ترامپ درباره هوش مصنوعی نیست؛ آن برنامه بیشتر رشد سریع و رقابت با چین را در اولویت قرار میدهد و تاکید کمتری بر ایمنی و تدابیر حفاظتی گذاشته است. در عین حال، دولت فعلی تمایل روشن و علنیای به حمایت از پروژههای متنباز دارد که ممکن است با هشدارهای پیشین درباره ریسکهای متنباز و آسیبهای مصرفکننده در تعارض باشد. داگلاس فارار، مدیر روابط عمومی سابق FTC، در مصاحبهای با TechCrunch از تعجب خود نسبت به جهتگیری کنونی رهبری جدید FTC سخن گفته است.
این نخستین بار نیست که FTC تحت مدیریت جدید محتوا حذف میکند؛ طبق گزارش Wired در ماه مارس، حدود 300 پست مرتبط با هوش مصنوعی، حفاظت از مصرفکننده و پروندههای قضایی علیه شرکتهای بزرگ فناوری از بلاگ فناوری FTC حذف شده بود. با این حال بخش زیادی از نوشتههای منتشرشده در دوره لینا خان و قبل از آن هنوز در آرشیو بلاگ باقی است، و تا کنون FTC جدید پست جدیدی در این بلاگ منتشر نکرده است؛ نکتهای که در شرایط رقابت شدید بازار AI و موج ادغامها و جذب نیرو (acqui-hire) قابل توجه است.
مسائل قانونی و شفافیت
حذف محتوای مربوط به فعالیتهای دولتی میتواند تبعات حقوقی داشته باشد. قانون سوابق فدرال (Federal Records Act) از سازمانهای فدرال میخواهد اسنادی را که فعالیت دولت را بهدرستی مستندسازی میکند حفظ کنند. همچنین قانون دادههای باز دولت (Open Government Data Act) الزام میکند دادههای دولتی بهصورت «باز» منتشر شود. حذف یا دستکاری محتوای منتشرشده بدون ثبت و مستندسازی مناسب ممکن است با این قوانین در تضاد باشد و پرسشهایی درباره دستیابی عمومی به اطلاعات و پاسخگویی نهادهای دولتی مطرح کند.
چرا این موضوع اهمیت دارد؟
– نقش FTC: کمیسیون تجارت فدرال وظیفه حفاظت از مصرفکنندگان و نظارت بر رفتار رقابتی بازارهای فناوری را دارد؛ تحلیلها و هشدارهای منتشرشده در بلاگ این نهاد میتواند راهنمای سیاستگذاران، پژوهشگران و کسبوکارها باشد.
– حاکمیت هوش مصنوعی: حذف محتواهایی که به ریسکهای عملی AI اشاره میکنند میتواند بحث عمومی و تنظیمگری بر مبنای شواهد را تضعیف کند، در حالی که فناوریها با سرعت بالا در حال توسعه و ورود به زندگی روزمرهاند.
– شفافیت و اعتماد عمومی: دسترسی آزاد به تحلیلها و دادههای دولتی برای ایجاد اعتماد و امکان نظارت عمومی ضروری است؛ فقدان شفافیت میتواند نگرانیهای قانونی و سیاسی را تشدید کند.
نتیجهگیری
حذف پستهای مرتبط با خطرات هوش مصنوعی از سایت FTC، فراتر از یک اقدام فنی یا اداری، نمودی از تغییر جهتگیری سیاستی و مدیریتی در سطح کلان است که پیامدهایی برای حفاظت از مصرفکننده، تنظیمگری بازارهای فناوری و شفافیت حکومتی دارد. در حالی که مقامات فعلی FTC توضیح روشنی ارائه نکردهاند، این اقدام به احتمال زیاد بحثهای بیشتری درباره رابطه میان سیاستهای دولت، حمایت از نوآوری متنباز و ضرورت داشتن چارچوبهای حفاظتی برای هوش مصنوعی برمیانگیزد. در روزهای آینده باید منتظر پاسخ رسمی FTC و واکنش نهادهای نظارتی و حقوقی باشیم.