گزارش PitchBook: ۲۰۲۵؛ سالی که هوش مصنوعی بیش از نیمی از سرمایهگذاری خطرپذیر را به خود اختصاص میدهد
دادههای تازه PitchBook نشان میدهد که هوش مصنوعی (AI) بهسرعت در حال تبدیل شدن به محور اصلی سرمایهگذاری در اکوسیستم استارتاپی جهان است؛ بهطوری که پیشبینی میشود سال ۲۰۲۵ اولین سالی باشد که بیش از نیمی از کل پول سرمایهگذاری شده توسط شرکتهای سرمایهگذاری خطرپذیر (VC) به حوزه هوش مصنوعی اختصاص یابد. طبق گزارش بلومبرگ از روی آمار PitchBook، از مجموع ۳۶۶.۸ میلیارد دلار سرمایهگذاری انجامشده تا کنون در سال جاری، حدود ۱۹۲.۷ میلیارد دلار به شرکتهای فعال در حوزه هوش مصنوعی رسیده است.
نکات کلیدی گزارش
– سهم سرمایهگذاری AI در سهماهه اخیر: در آمریکا ۶۲.۷٪ از پول سرمایهگذاریشده توسط VCها به استارتاپهای هوش مصنوعی اختصاص یافته و سهم جهانی این رقم ۵۳.۲٪ بوده است.
– تمرکز سرمایه روی نامهای بزرگ: بخش عمدهای از این سرمایهها به بازیگران شاخصی مانند Anthropic میرود؛ برای مثال Anthropic در سپتامبر سری F خود را بهمیزان ۱۳ میلیارد دلار اعلام کرد.
– کاهش تعداد صندوقها و استارتاپهای جذبکننده سرمایه: تعداد صندوقهای جهانی که تاکنون در ۲۰۲۵ جذب سرمایه کردهاند به ۸۲۳ مورد رسیده است، در حالی که این رقم در سال ۲۰۲۲ معادل ۴۴۳۰ صندوق بوده است.
دوقطبیشدن بازار سرمایهگذاری
کایل سندفورد، مدیر تحقیقات PitchBook، به بلومبرگ گفته است که بازار در حال «دوقطبی» شدن است: یا در حوزه هوش مصنوعی حضور دارید یا نیستید، و یا یک بازیگر بزرگ محسوب میشوید یا از گردونه حذف میشوید. این «بِیفورکِیشن» نشاندهنده تمرکز فزاینده سرمایه روی شرکتهایی است که توانایی جذب سرمایههای کلان و مقیاسپذیری سریع را دارند.
پیامدها برای استارتاپها و سرمایهگذاران
– برای بنیانگذاران: استارتاپهایی که خارج از گرایشهای فعلی AI قرار دارند برای جذب سرمایه باید مزیت رقابتی روشنی ارائه دهند یا به دنبال بازارهای تخصصیتر و سرمایههای جایگزین باشند.
– برای سرمایهگذاران: تمرکز سرمایه میتواند ریسکهای بالقوهای ایجاد کند؛ از جمله افزایش ارزشگذاریهای کوتاهمدت و احتمال افت سرمایهگذاری در زمینههای غیرAI. سرمایهگذاران کوچکتر ممکن است برای بقا نیاز به رشد تیم، تخصص فنی یا ادغام با دیگران داشته باشند.
– ریسکهای سیستماتیک و نظارتی: تمرکز شدید سرمایه بر هوش مصنوعی احتمالاً توجه ناظران و سیاستگذاران را جلب خواهد کرد؛ موضوعاتی مانند رقابت، امنیت داده و مسائل اخلاقی AI ممکن است به مقررات جدید بیانجامد که میتواند بر مدلهای کسبوکاری تاثیر بگذارد.
جمعبندی
آمار PitchBook تصویر روشنی از تغییر جهت پول در بازار سرمایهگذاری خطرپذیر ارائه میدهد: سرمایهها بهسوی هوش مصنوعی سرازیر شده و این روند میتواند ساختار اکوسیستم استارتاپی را در سالهای آتی تغییر دهد. برای فعالان بازار، اتخاذ استراتژیهای هوشمندانه—چه بهعنوان بنیانگذار و چه بهعنوان سرمایهگذار—برای استفاده از فرصتها و مدیریت ریسکها ضروری است.