مکس هوداک، همبنیانگذار Neuralink و مؤسس Science Corp، در تازهترین قسمت پادکست StrictlyVC Download با کانی لوئیز درباره شتاب غیرمنتظره تحولات در حوزه رابطهای مغز-کامپیوتر (BCI) گفتوگو کرد. محور این گفتگو دستیابی اخیر شرکت هوداک به آنچه ممکن است بزرگترین پیشرفت در بازسازی بینایی در چند دهه گذشته باشد: ایمپلنت ریز شبکیهای به کوچکی کمتر از یک دانه برنج که به حدود ۸۰٪ از بیماران نابینا امکان خواندن دوباره را داده است.
چرا این پیشرفت مهم است؟
– مقیاس و کوچکسازی: کوچک شدن اندازه ایمپلنت، بار جراحی و ریسکها را کاهش میدهد و راه را برای کاشتهای کمتر تهاجمی هموار میکند.
– کارکرد تخصصی: این نوع ایمپلنتها با تحریک الکتریکی هدفمند شبکیه یا مسیرهای عصبی دید، سیگنالهایی تولید میکنند که مغز میتواند تفسیر کند؛ نتیجهٔ عملی، بازگرداندنِ توانایی تشخیص حروف و خواندن است که کیفیت زندگی بیماران را بهطور چشمگیری بهبود میبخشد.
– پیامد بالینی و اجتماعی: بازگرداندن بینایی حتی در دامنهٔ محدود میتواند استقلال فردی، آموزش و اشتغال را برای افراد دچار نابینایی بهطور قابلتوجهی افزایش دهد.
مسیر تجاری و چالشهای پیشرو
هوداک در این مصاحبه تأکید کرد که راه تجاری اولین نسلهای BCI احتمالاً از مسیرهای پزشکی و درمانی خواهد گذشت؛ حوزهای که تقاضا، پوشش بیمهای و چارچوبهای نظارتی روشنی وجود دارد. Science Corp تاکنون حدود ۲۶۰ میلیون دلار جذب سرمایه داشته و در عین حال بهدنبال تولید درآمد نخستین از محصولات بالینی است تا همزمان در توسعهٔ فناوریهای بلندمدت سرمایهگذاری کند. با این حال چالشهای مهمی باقی است: مراحل بالینی، کسب مجوزهای بهداشتی، تولید انبوه، کاهش هزینهها و تضمین ایمنی و دوام ایمپلنتها.
چشمانداز درازمدت: افزایش شناخت، «بایندینگ» مغزها و انتقال «هوشیاری»
گفتوگو به موضوعات بلندپروازانهتری نیز کشیده شد؛ از پتانسیل ارتقای شناختی و ترکیب چند مغز در یک شبکه واحد تا ایدهٔ دورافتادهتری که هوداک آن را جدی میگیرد — احتمال جابهجایی یا انتقال هوشیاری به خارج از بدن در آینده. این مباحث بیشتر در زمرهٔ پژوهشهای نظری و بلندمدت قرار دارند، اما پیشرفتهای فنی سریع در حسگرها، الکترونیک کممصرف و هوش مصنوعی، دورنمای این امکانات را زنده نگه میدارد.
مسائل عملی و اخلاقی
معضلات امنیتی، خطر «هک» سیستمهای عصبی، سوالات اخلاقی پیرامون ارتقا و دستکاری شناختی و پیامدهای اجتماعی چنین فناوریهایی از محورهای اصلی گفتگو بود. هوداک بر ضرورت ایجاد چارچوبهای نظارتی، استانداردهای امنیتی و بحث عمومی درباره مرزهای اخلاقی تأکید کرد تا توسعهٔ BCIها همگام با حفاظت از حقوق و سلامت افراد پیش برود.
نتیجهگیری
پیشرفتهای اخیر Science Corp نشان میدهد که رابطهای مغز-کامپیوتر زودتر از آنچه بسیاری پیشبینی میکردند وارد مرحلهٔ کاربردی و بالینی میشوند. این تحولات ترکیبی از نوآوریهای مهندسی، سرمایهگذاری هدفمند و توجه به چالشهای اخلاقی و نظارتی را میطلبد. برای دنبالکنندگان حوزه هوش مصنوعی و نوروتکنولوژی، اقدامات آتی این شرکت و نتایج مطالعات بالینی آن میتواند سرآغاز فصل جدیدی در درمان اختلالات عصبی و بازتعریف تعامل انسان با فناوری باشد.
گفتوگوی کامل با مکس هوداک در پادکست StrictlyVC Download منتشر شده و برای علاقهمندان به آخرین تحولات BCI و بازسازی بینایی منبعی شنیداری مفید است.