ریویَن نزدیک به دو سال است که روی توسعه دستیار هوش مصنوعی اختصاصی خود کار میکند؛ پروژهای که مستقل از سرمایهگذاری چند میلیارد دلاری این شرکت با فولکسواگن در قالب یک سرمایهگذاری مشترک فناورانه پیش میرود. ریویِن هنوز تاریخ رسمی عرضه دستیار هوش مصنوعی به مشتریان را اعلام نکرده، اما در مصاحبهای که اوایل سال با TechCrunch انجام شد، واسیم بنسعید، رئیس بخش نرمافزار ریویِن، هدفگذاری زمانبندی را برای «پایان سال» اعلام کرد. انتظار میرود این شرکت اطلاعات بیشتری را در رویداد AI and Autonomy Day که از ساعت 9 صبح بهوقت PT (حدود ساعت 20:30 بهوقت تهران) در 11 دسامبر پخش زنده میشود، منتشر کند.
طراحی استراتژیک و معماری ماژولار
رویکرد ریویِن فراتر از قرار دادن یک چتبات ساده در سیستم انفوتینمنت است. این شرکت طراحی کلی سیستم را بر پایه فلسفهای قرار داده که «بیطرف نسبت به مدل و پلتفرم» باشد؛ به این معنا که معماری نرمافزاری توانایی کار با مدلها و سرویسهای مختلف را داشته باشد. تیم توسعه مستقر در دفتر پالو آلتو زود تشخیص داد که علاوه بر مدلهای پایه، باید لایههای نرمافزاری واسط برای هماهنگی جریانهای کاری مختلف و منطق کنترلی حل تعارضها نیز طراحی شود. حاصل این تلاش، پلتفرم درونخودروییای است که نقش «هماهنگکننده» بین مدلهای متعدد را انجام میدهد.
ترکیب لبه و ابر؛ استراتژی انعطافپذیر پردازشی
ریویِن از ترکیبی از مدلهای تخصصی و ساختارهای هیبریدی استفاده میکند: برخی پردازشها در خود خودرو (edge AI) انجام میشوند تا تأخیر کم و عملکرد در زمان واقعی تضمین شود، و مدلهای بزرگتر که نیازمند منابع محاسباتی بیشتر هستند از طریق سرورهای ابری اجرا میشوند. این ترکیب به شرکت اجازه میدهد بار کاری را بین لبه و ابر تقسیم کند و تجربهای سفارشی، پاسخگو و امنتر برای کاربران فراهم آورد. بهعلاوه، ریویِن بخش قابلتوجهی از پشته نرمافزاری را درونساخت کرده است: از مدلهای سفارشی تا لایه «ارکستراسیون» که بهعنوان کنترلکنندهای برای هماهنگسازی فعالیت مدلها عمل میکند.
استفاده از چارچوب عاملمحور و نقش شرکتهای دیگر
ریویِن از مفهومی که در صنعت با عنوان agentic framework یا چارچوب عاملمحور شناخته میشود بهره میبرد؛ ساختاری که به مدلها اجازه میدهد وظایف پیچیده را به شکل سازمانیافته تقسیم و اجرا کنند. با این حال، ریویِن برخی عملکردهای خاص عاملمحور را از طریق همکاری با شرکتهای بیرونی تأمین کرده است تا سرعت توسعه و کیفیت نهایی محصول افزایش یابد.
ادغام عمودی و بازطراحی محصولات
این برنامه داخلی دستیار هوش مصنوعی همراستا با تلاش ریویِن برای یکپارچهسازی عمودی است. در 2024 ریویِن بازطراحی گستردهای روی پلتفرمهای R1T و R1S انجام داد؛ از پک باتری و سیستم تعلیق تا معماری الکتریکی، سنسور استک و رابط کاربری نرمافزاری تغییر یافت. این تغییرات نشاندهنده تمرکز جدی شرکت روی کنترل بیشتر روی سختافزار و نرمافزار خودرو است؛ از جمله سیستمهای زمان واقعی (RTOS) مدیریت حرارتی، سامانههای کمکراننده پیشرفته (ADAS) و لایه انفوتینمنت.
تمایز از سرمایهگذاری مشترک با فولکسواگن
دستیار هوش مصنوعی فعلاً درون اکوسیستم ریویِن باقی میماند و این پروژه جدا از سرمایهگذاری مشترک فناوری با فولکسواگن است. سرمایهگذاری مشترک اعلامشده در 2024 که ارزش آن تا 5.8 میلیارد دلار گزارش شده، بر معماری الکتریکی پایه، زونال کامپیوتر و انفوتینمنت تمرکز دارد و قرار است از اواخر سالهای میانی دهه 2020 (حدود 2027) تامینکننده معماری و نرمافزار گروه فولکسواگن باشد. بنسعید تأکید کرده که فعلاً حوزههای «خودران» و «دستیار هوش مصنوعی» پروژههای جداگانهای هستند، با این حال او امکان همگرایی این حوزهها را در آینده رد نکرد.
هدف نهایی: اعتماد و تعامل مشتریان
ریویِن میخواهد دستیار هوش مصنوعیای بسازد که نه تنها کارآمد باشد، بلکه اعتماد و تعامل مشتریان را افزایش دهد. ترکیب مدلهای تخصصی، پشته سفارشی نرمافزاری و لایه ارکستراسیون راهبردی، هدفی روشن را دنبال میکند: ارائه تجربهای یکپارچه که کنترل خودرو، امنیت و تعامل کاربر را به طور همزمان ارتقاء دهد.
نتیجهگیری
پیشرفتهای اخیر ریویِن نشان میدهد خودروسازان برقی کوچک و بزرگ بیش از پیش به توسعه قابلیتهای نرمافزاری پیشرفته متکی میشوند تا از رقابت در بازار پرشتاب هوش مصنوعی عقب نمانند. مراسم AI and Autonomy Day ریویِن میتواند نقطه عطفی برای روشنتر شدن زمانبندی و جزئیات عرضه این دستیار هوش مصنوعی باشد؛ رویدادی که علاقهمندان فناوری و خریداران خودروهای برقی باید آن را دنبال کنند.